Puur Natuur 133

Eén dezer dagen kreeg ik een Facebook-bericht met een foto en een vraag.

De vraag was: welke vogel is dit? Nu weet ik wel iets van vogels, maar ben geen ornitholoog. Eigenlijk ben ik een generalist en weet daarom van alles een beetje. En naarmate je ouder wordt en probeert informatie van deskundigen op te pikken, leer je natuurlijk steeds meer.

Terug naar de vraag en de vogel. Hij was bruin en zat op de grond achter het huis van de vragenstelster. Waarschijnlijk insectjes aan het verorberen. Plotseling viel mij een idee in hoe de vogel zou kunnen heten. Het zat ergens in mijn brein opgeslagen en kwam er nu uit. Dat gebeurt me niet vaak, maar deze keer wel. Ik zocht op google en had gelijk. Het was de draaihals. De draaihals heeft een prachtige Latijnse naam: Jynx torquilla en behoort tot de familie van de spechten. Hij heeft een teruggetrokken manier van leven en komt niet heel veel in Nederland voor, waar hij een zeer schaarse broedvogel is. In het jaar 2000 kwamen er nog maar 65 broedparen voor en daarom staat hij op de Rode Lijst als ernstig bedreigde vogel. Daarom is het zien van deze vogel zo bijzonder. Overigens heeft de vogel een prima schutkleur met overwegend bruin. Hij lijkt op boomschors en is in een boom dan ook moeilijk te ontdekken. Hij heet draaihals, omdat hij zijn hals wel tot 180° kan draaien. De tong is kleverig en daarmee kan hij gemakkelijk de larven en poppen van de mieren opeten. Dat is zijn lievelingsmaal. Hij doet dat vaak op de grond en daarom was het ook niet zo verwonderlijk dat ik de vogel op de foto op de grond zag zitten. Gewoonlijk legt de draaihals 4-6 eieren en die legt hij het liefst in een nest in vermolmde loofbomen. De draaihals is ook een trekvogel. In de winter gaat hij naar Afrika. Geen van de andere spechtensoorten doet dat. Wat een biologisch moment! Dat kan een ieder overkomen. Een week later kreeg ik een berichtje met een foto over kemphanen. Iemand binnen onze afdeling had er niet zo ver bij ons vandaan een dertigtal in een natuurgebiedje gezien. De locatie geef ik hier niet prijs. Dat zou voor deze vogels niet goed zijn. We laten ze rusten en daar hebben ze recht op. Kemphanen zijn immers ook zeldzaam geworden en moeten niet door jan en alleman worden bestookt met grote camera’s enz.

Nog even naar de draaihals. Zoals ik al zei leven ze wat teruggetrokken en zie je ze maar hoogst zelden. En met hun hals kunnen ze bijna de hele wereld overzien en het eventuele gevaar lokaliseren. Zouden wij dat ook kunnen? En zouden er überhaupt mensen zijn die dat kunnen? Ik denk van wel. Lekker een beetje achteraf wonen en de hele maatschappij op een afstandje bekijken. En zo af en toe je laten zien wanneer je dingen, die noodzakelijk zijn, moet hebben. Ik ken ze wel, draaihalzen die niet veel contacten nodig hebben en toch genieten van hun bestaan. Met hulde aan de draaihals en de kemphaan.

Herman Woltjer, voorzitter IVN Grootegast e.o.


\ls