Puur Natuur week 50 - 2014

Puur natuur

Wilgenknotten
Je ziet ze in de weilanden staan en vooral langs de sloten. De overbekende wilg op zijn stam en aan het eind een knot, waaruit de takken komen. Soms heeft hij zijn haren nog, maar je ziet ze ook vaak kaalgeschoren. Zouden ze het ook koud hebben, vraag je je dan af. Ik denk het niet. Vroeg in het voorjaar zie je de wilg al bloeien. De bloem heeft de vorm van een katje en is een lustoord voor insecten. En natuurlijk in de loop van het jaar voor heel veel dieren. Het lijkt wel een hotel, waarvan de kamers bijna allemaal bezet zijn. Het is een bijzondere boom. Wist u dat de wilg een soort voorloper is van de es en de eik? Nee, ik bedoel niet dat de es en de eik uit de wilg voortkomen, maar daar waar de wilg groeit, wordt de grond door de wortels luchtig gemaakt om zodoende geschikt te zijn voor de es en de eik. Daarom noemen we de wilg ook wel een pioniersplant. Nadat de bloem uitgebloeid is, worden de pluizige zaden door de wind weggewaaid en zo verspreid. Ook vallen bij de wilgen die bij het water staan de zaden in het water en worden door de stroom van het water meegevoerd en ergens op een oever afgezet. Wilgen groeien heel gemakkelijk. Wanneer je een takje (teen) afknipt, kun je die gewoon in de grond zetten. Er groeien worteltjes aan de wilgenteen en zo ontstaat een nieuwe boom. Er zijn vele soorten wilgen. Het zijn er wel drie honderd. De bekendste zijn wel de boswilg, de treurwilg, de geoorde wilg, de schietwilg en de grauwe wilg. De boswilg wordt ook wel waterwilg genoemd. Dat is de wilg die wij het beste kennen.
Even terug naar het hotel om te zien wat er allemaal in de kamers te vinden is. We vinden er vele insecten zoals bijen, hommels, wespen, vlinders en vele kleine insecten. Die komen af op de geurige, zoete bloemen. Vogels vinden het fijn om de beschutting te zoeken van de takken en de bladeren. Wanneer de bomen ouder worden en er hier en daar gaten komen of wanneer ze een beetje splijten, kunnen in die holten ook planten groeien. En het is gebeurd dat er steenuiltjes in nestelen. Nu zijn er niet veel steenuiltjes meer en dan zoeken ze waarschijnlijk een nog betere plek, maar jaren geleden gebeurde dat nog wel eens. Wilgen moeten ook geknot worden. Het beste is dat om de twee of drie jaar te doen. Dan kun je de wilgentenen weer goed gebruiken voor nieuwe bomen. Het is erg leuk om met schoolklassen te gaan knotten. In de maand november zijn er acht klassen van basisscholen in Het Westerkwartier bezig geweest vele wilgen te knotten. Lekker buiten aan het werk en ook nog wat leren. Gewapend met een pistoolzaag, een stokzaag, een beugelzaag en een takkenschaar waren de kinderen goed bezig. Lekker zweten en vooral veel plezier. Dat is nu echt een buitenlokaal en dat moet veel meer gebeuren. Kinderen moeten naast de sociale media ook op struin in de natuur. Dat kan ook een sociaal gebeuren zijn. Trek erop uit en ontdek en geniet. Doen!
Herman Woltjer, IVN Grootegast e.o.

UIT DE KRANT

Lees ook