Raadsvrouwen reiken bloemen aan Oekraïense vrouwen uit

‘Veel vrouwen hebben hun mannen, broers en ooms moeten achterlaten’

WESTERKWARTIER – Op 8 maart was het internationale vrouwendag. Vrouwelijke politici van de Gemeente Westerkwartier gingen in groepjes op pad om bij opvanglocaties voor Oekraïners chrysanten uit te delen aan Oekraïense vrouwen. In Oekraïne is het gebruikelijk dat mannen hun vrouw op vrouwendag een chrysant schenken.

Veel vrouwen hebben hun mannen na de inval van Rusland tot hun grote verdriet moeten achterlaten. Het is een uur of 08.30 wanneer we de PKN kerk in Grijpskerk binnenlopen. . De koffie, thee en koekjes staan klaar. In samenwerking met de kerken, de raadsvrouwen en de Dorpscoöperatie Grijpskerk Verbonden is er deze ochtend eerst een moment van samenkomen in de vergaderzaal. Er zijn zeven vrouwelijke raadsleden, vier Oekraïense vrouwen en een aantal buddy’s aanwezig op deze koude lenteochtend. Ook predikant Jan Kroon is aanwezig en vertelt over het buddysysteem. ‘De buddy’s worden gekoppeld aan Oekraïense gezinnen. Zij helpen de gezinnen met het wonen en leven in Nederland. Denk bijvoorbeeld aan de weg leren kennen of het bijwonen van afspraken in het ziekenhuis. Hoewel ze niet dezelfde taal spreken, is het hartverwarmend om de band te zien die ze inmiddels met elkaar opgebouwd hebben.’ Kroon voegt hieraan toe dat de buddy’s een bron van steunen vormen in de traumatische periode die deze vrouwen hebben doorgemaakt en waar ze vaak nog midden in zitten. ‘Veel vrouwen hebben niet alleen hun man, maar ook hun broer of ooms moeten achterlaten. Dat moet ontzettend zwaar zijn.’ De uit Oekraïne afkomstige Natasja en haar moeder Luba wonen nu ongeveer een jaar in Nederland. Natasja spreekt al een aardig woordje Nederlands. Ze vertelt: ‘Mijn gezin, moeder en vader zijn een jaar geleden naar Nederland gevlucht. Ik heb twee dochters, een van dertien en een van vier. Mijn man heeft een aandoening aan zijn ogen, waardoor hij het leger niet in hoefde. Mijn vader is al op leeftijd en hoefde gelukkig ook niet mee te vechten. Het was een verschrikkelijke tijd voor ons. Nu voelen we ons redelijk goed. We zijn veilig en hebben alles wat we nodig hebben.’ Natasja vertelt dat veel mensen hen geholpen hebben en ze mede dankzij de buddy’s veel Nederlandse en Oekraïense vrienden hebben gemaakt. Ondanks dat maakt ze zich nog wel elke dag zorgen. Haar oom is tijdens de oorlog omgekomen en haar broer verblijft nog altijd in Kiev. Daar bovenop komt dat haar moeder binnenkort een operatie moet ondergaan, ze heeft een tumor in haar buik en schildklier. ‘De tumoren zijn nadat we gevlucht zijn voor de oorlog ontdekt. Soms denk ik wel eens dat het met alle stress te maken heeft. Ze heeft de chemo op 12 januari afgerond en binnenkort ondergaat ze een operatie. Ik zou haar zo graag wat minder stress gunnen.’ Veel tijd om nog langer te praten is er niet, straks gaan de vrouwelijke politici in groepjes op pad naar de verschillende opvanglocaties. Maar niet voordat de aanwezige vrouwen eerst een chrysant krijgen overhandigd. Raadslid Myra Eeken-Hermans tovert een aantal bossen chrysanten tevoorschijn. Het ruikt meteen naar lente in de ruimte. ‘We wilden jullie vandaag graag een bloem overhandigen. Normaal gesproken zouden jullie mannen dit gedaan hebben, maar we beseffen ons dat dit niet in alle gevallen mogelijk is. We hopen dat jullie je hier welkom en omarmd voelen en wensen jullie een veilige, mooie toekomst.’ Een van de aanwezigen heeft haar telefoon erbij gepakt. Met behulp van een app is de toespraak binnen enkele seconden in het Oekraïens vertaald. Bij het afspelen van de vertaling knikken de vrouwen, zichtbaar ontroerd (zie foto 1). Na de overhandiging splitsen de vrouwelijke politici zich op in kleinere groepjes. Een deel gaat naar opvang in Marum, een ander groepje naar Zuidhorn en de overige raadsvrouwen gaan naar de opvang in Sebaldeburen en Grootegast. Er wordt afscheid genomen van de vrouwen en aangehaakt bij de raadsleden die richting Sebaldeburen gaan. Voormalig basisschool De Aquarel fungeert als dorpshuis en tevens als opvang voor een tiental vrouwen. Bij binnenkomst wordt de groep opgevangen door locatiecoördinator Dingena van den Boomgaard. Uit de keuken klinkt muziek. Dingena geeft een rondleiding door het gebouw. ‘We hebben vandaag ook een jarige, ze zijn in de keuken druk bezig met de voorbereidingen want bij een verjaardag hoort eten.’ De Oekraïense vrouwen heten de vrouwelijke politici lachend welkom (zie foto 2). ‘Willen jullie koffie of thee?’, vraagt de jarige. De raadsvrouwen moeten eerst beloven een andere keer langs te komen voordat ze mogen weigeren. De bloemen worden overhandigd. Ook hier zijn de vrouwen zichtbaar ontroerd. Er wordt tot drie keer toe bedankt en gevraagd of er echt geen koffie of thee nodig is. Dingena toont de rest van de locatie. ‘Het meeste speelt zich af in en rondom de keuken, dat is echt een plek van samenkomen.’ Verderop bevindt zich een woonkamer en een apart ingerichte studieruimte. Twee kinderen, pas aangekomen, bevinden zich in de woonkamer. ‘Ze gaan nog niet meteen naar school, eerst wordt er tijd ingeruimd om te wennen, de situatie te verwerken’, vertelt Dingena. De opvang in Sebaldeburen is de eerste opvang en een bescheiden opvang waar alleen vrouwen wonen. Het plan is om dit zo te houden. Hoewel de meeste vrouwen werken of andere bezigheden hebben gevonden, gunt Dingena ze ook een dagje uit. ‘De vrouwen beschikken niet over vervoer. Een buskaartje kost behoorlijk wat geld, geld dat de vrouwen niet hebben. Elke cent is nodig om rond te kunnen komen. Mochten er mensen zijn die langs de opvang rijden en ruimte hebben in hun auto, nodigen we ze van harte uit om met ons te overleggen of ze een paar van de vrouwen mee kunnen nemen richting bijvoorbeeld Leek. Het zou voor hen geweldig zijn om de omgeving te kunnen verkennen op een manier die niet teveel kost.’ De vrouwen nemen met een brede glimlach afscheid. Daarna gaat de muziek weer aan. De bloemen worden door een van de Oekraïense vrouwen, die bloemiste blijkt te zijn, met zorg op vaas gezet.