Schrijfster Diana Willemsen schreef een inspirerend boek voor KOPP-kinderen

Afbeelding
facebook

WESTERKWARTIER – Uit onderzoek van het Trimbos instituut blijkt dat er per 10.000 inwoners, zo’n 350 kinderen onder de 18 jaar een ouder met een psychische stoornis en/of verslaving hebben. Deze kinderen worden ook wel KOPP-kinderen genoemd, een afkorting voor Kinderen van Ouders met Psychische Problemen. Schrijfster en ervaringsdeskundige Diana Willemsen schreef speciaal voor deze doelgroep het boek ‘Kleine Boom vraagt’.
Diana Willemsen is behalve ervaringsdeskundige en schrijfster, ook narratief therapeut. Het idee voor het boek is ontstaan vanuit haar eigen ervaringen als kind van ouders met psychische problemen. Toen ze zelf kinderen kreeg begon haar zoektocht naar passende ondersteuning bij het opvoeden van haar eigen kinderen. Opvallend was het gebrek aan literatuur voor ouders en KOPP-kinderen. ‘Door de impact die de problemen van mijn ouders hadden op het gezin en op mij, realiseerde ik me al zeer jong dat ik het anders wilde doen wanneer ik moeder zou worden. Ik was zo bang om het verkeerd te doen, dat ik naar het Trimbos instituut ben gestapt voor advies. Ze raadde mij aan om samen met andere ouders deel te nemen aan een opvoedcursus voor ouders met psychische problemen. Echter merkte ik dat de cursus vooral gericht was op ouders met persoonlijkheidsproblemen, terwijl mijn worsteling voornamelijk te maken had met depressieve gevoelens, trauma’s en onzekerheden. Daarnaast miste ik in deze cursus concrete handvatten, zoals hoe ik mijn kinderen uitleg dat ik soms anders dan de gemiddelde ouder kan reageren, dat het sommige dagen beter gaat dan andere dagen. Ik heb dit aangeven bij de cursusleiding met als positief gevolg dat ze me hebben gevraagd om mee te denken vanuit mijn eigen ervaringen als KOPP-kind. Tijdens het meedenken ontstond bij mij het idee om een boek speciaal voor KOPP-kinderen te schrijven.’
Diana’s leven verliep hobbelig en hoewel het realiseren van een boek hierdoor vertraging opliep, liet het idee haar niet los. Toen ze twee jaar geleden tijdens een traumabehandeling Israëlisch-Nederlands kunstenaar Ron Amir ontmoette, vielen de laatste puzzelstukjes op hun plek. Toen ze het verhaal voor het boek met hem deelde, begon hij onmiddellijk te tekenen. ‘Ron heeft net als ik verschillende trauma’s in zijn leven opgelopen. Hij vocht onder andere mee in de Libanonoorlog. Hij voelde gelijk een connectie met het onderwerp. Toen ik de eerste schetsen zag die hij had gemaakt dacht ik onmiddellijk ‘wauw’, dit sluit feilloos aan op het verhaal.’
Doel van het verhaal is niet alleen om uitleg te geven aan kinderen, maar ook om ouders en kinderen aan de hand van het verhaal met elkaar in gesprek te laten komen. ‘Ik hoop de openheid tussen ouder en kind met dit boek te stimuleren. Wanneer ouder en kind met elkaar praten over wat er aan de hand is met mama of papa, kan dat de band juist versterken. Je kwetsbaar durven opstellen is juist een kracht. Zowel ouders als kind worstelen vaak met schuldgevoelens. Ze geven zichzelf de schuld van de situatie. Openheid hierover kan het onderlinge begrip begroten. Immers kiest geen enkele ouder ervoor om met psychische problemen te worstelen, net zoals geen enkel kind er voor kiest om zich zorgen te maken om een ouder.’


Kinderen vanaf 4 jaar
Diana: ‘De bedoeling van het boek is om de situatie niet alleen te verwoorden, maar hem ook beeldend te maken, zonder dat de afbeeldingen eng zijn of nare gevoelens oproepen. De tekst is goed leesbaar. Het boek is hierdoor geschikt voor kinderen vanaf 4 jaar. Ouders kunnen het voorlezen aan hun kind en de iets oudere kinderen kunnen het boek zowel zelf als samen met hun ouders lezen. De belangrijkste boodschap in het verhaal is dat zowel ouders als kind ontschuldigd worden. De zorgen zijn er, maar het is niemands schuld. Dat onschuldigen is belangrijk omdat het worstelen met schuldgevoelens een grote impact kan hebben op je leven. Er zijn veel kinderen die vanuit schuldgevoel enorm hun best gaan doen op school of juist voor hun ouders gaan zorgen. Ook zijn er kinderen die op school de clown gaan uithangen of juist teruggetrokken en verlegen zijn. Wanneer deze kinderen niet gezien worden en niet de aandacht krijgen die ze nodig hebben, kan dit op latere leeftijd tot klachten zoals depressie of burn-out leiden. Om ouders, docenten en hulpverleners te helpen bij het herkennen van deze kinderen, is er achter in het boek een lijst met opgenomen met klachten en gedragingen die KOPP-kinderen kunnen hebben. Ook is er een lijst met tips opgenomen die hulpverleners, ouders en docenten kunnen helpen in het begeleiden van KOPP-kinderen. Zo worden ze hopelijk eerder opgemerkt.’
Opvoeden is moeilijk. Kleine Boom vraagt Grote Boom steeds om uitleg. Diana hoopt dat kinderen zich in Kleine Boom herkennen, zodat ze zich aangemoedigd voelen om vragen te stellen, om te blijven durven. Andersom realiseert Kleine Boom zich dat Grote Boom ontzettend zijn best doet. ‘Er worden veel verwijten gemaakt naar ouders die worstelen met psychische problemen, zoals: ‘dan had je maar geen kinderen moeten krijgen’. Zo kleinerend. Mijn intentie is enerzijds om deze vooroordelen te tackelen maar ook om ouders bewust te maken van dat het aan hen is om hulp te zoeken en niet aan het kind.’ Opvallend genoeg wordt er door instanties nog vaak aangemoedigd om hulp te zoeken in het eigen netwerk. ‘Maar vaak hebben deze ouders of geen netwerk, of niet de energie om een netwerk op te bouwen. Daarnaast is er vaak sprake van schaamte, ouders durven niet om hulp te vragen. Deze ouders hebben hulp in de vorm van veiligheid, geruststelling en aanmoediging nodig, zonder dat hun autonomie wordt weggenomen. Hierin hebben huisartsen een belangrijke functie, zij zijn naast omstanders vaak de eerste die problemen signaleren. Hen zou ik willen aanmoedigen om vaker te vragen hoe iemand zich voelt. Zelf heb ik dit zelden ervaren en dit had voor mij een wereld van verschil gemaakt. Het kan iemand helpen om die eerste stap over de drempel te zetten.’


Proces
‘Hoewel ik nog steeds worstel met verwijten naar mijzelf, heb ik uiteindelijk geleerd om mijzelf te vergeven. Ik denk dat dat voor elke ouder een van de belangrijkste stappen is in het proces tot herstel. Dat is iets wat je alleen zelf kunt doen. Juist dan ontstaat er ruimte voor positiviteit, voor groei, samen met je kinderen. Dat lost de situatie niet op, maar je wordt er nu veerkrachtiger en weerbaarder door.’
Voor iedereen die nieuwsgierig is geworden naar ‘Kleine Boom Vraagt; het boek is te leen bij de bibliotheek in Leek en Zuidhorn. Ook is hij te bestellen via de website van Diana: rationem.nl.

UIT DE KRANT

Lees ook