Sociaal Ombudsvrouw als spiegel voor de gemeente en de raad

Afbeelding
voorpagina groningen
“Wie een complexe zorgvraag heeft moet bijna geschoold zijn”
ZUIDHORN – De meeste mensen kennen ongetwijfeld de verhalen uit hun eigen omgeving. Mensen die door de gemeente van het kastje naar de muur en weer terug worden gestuurd. Soms omdat een medewerker van de gemeente zelf niet weet wat hij met de vraag of het probleem aan moet, soms omdat de inwoner de vraag niet helder weet te formuleren. Ook zijn er mensen die uren spenderen op de website van hun gemeente, maar  de antwoorden op hun vragen niet vinden. Verhalen die vaak van toepassing zijn op inwoners die aangewezen zijn op het sociaal domein. “De kwetsbaren onder de inwoners”, duidt Irma van Beek. “Mensen die verdwalen in de wirwar van regels en tussen wal en schip dreigen te vallen. Voor die mensen ben ik er. Daarnaast ben ik de onpartijdige schakel die de gemeenteraad informeert over de staat van het sociaal domein in hun gemeente.”
Het is net voor de kerstdagen van 2017 als Irma van Beek de bloemen overhandigd krijgt van burgemeester Greetje de Vries-Leggedoor. Een welkomstbloemetje nadat Van Beek eerder die avond door de raad werd aangesteld als sociaal ombudsvrouw van Zuidhorn. Een partij waar mensen die een probleem hebben met de gemeente op het sociale vlak terecht kunnen. Aan Irma van Beek de schone taak om te kijken waar de schoen knelt en hoe deze mensen weer op goede voet komen te staan met de gemeente waar ze eerder problemen mee hadden. Alhoewel het college aanvankelijk niet stond te springen om een sociaal ombudsvrouw, achtte de gemeenteraad dit een goed experiment. “Het is voor één jaar, van 1 januari tot en met 31 december 2018”, duidt raadslid Klaas-Wybo van der Hoek tijdens de betreffende raadsvergadering. “Dan weten we of dit iets is dat we nooit meer moeten doen óf we hebben als Zuidhorn een fantastisch cadeau te geven aan de toekomstige gemeente Westerkwartier.” Acht uur per week is Van Beek aanwezig in en/of voor de gemeente Zuidhorn. Maar wat doet een sociaal ombudsvrouw nu precies? “Laat ik beginnen met het duiden van mijn onpartijdigheid”, stelt Van Beek voor. “Doordat ik een mailadres van de gemeente Zuidhorn heb kan het lijken alsof de gemeente mijn ‘werkgever’ is en ik niet onafhankelijk kan opereren. Ik ben echter - als zelfstandig ondernemer- in dienst van de gemeenteraad, de volksvertegenwoordigers. Zij wensen een onafhankelijke informatiebron die hun kan vertellen hoe het gesteld is met de uitvoering van het sociale beleid in hun gemeente. Denk dan aan uitvoering van de Wmo, Participatiewet en de Jeugdwet. Iemand die in kaart brengt waar problemen zich opstapelen, waar verbeterpunten zijn en wat de inwoner van het gevoerde beleid vindt.” Het informeren van de raad is één onderdeel van haar takenpakket. “Aan de andere kant wil ik doen waarvoor ik ooit voor dit beroep heb gekozen”, zegt ze. “Mensen helpen, zodat zij zich zo goed mogelijk kunnen redden in de samenleving. Dat kunnen mensen zijn die op verkeerde voet zijn komen te staan met de gemeente, maar soms ook mensen die gewoon niet de informatie kunnen vinden die zij nodig hebben. Voor deze mensen ben ik de persoon tot wie zij zich kunnen wenden, die hun helpt en ondersteunt totdat het passende resultaat is bereikt.” Van Beek geeft aan dat het vaak om kwetsbare groepen inwoners gaat die zich wenden tot een sociaal ombudsvrouw. “Mensen met een zorgvraag moeten steeds meer zorg zelf regelen enuderen blijven langer thuis wonen. Tegelijkertijd digitaliseert de wereld in een rap tempo. Er is meer kennis vereist voor een doelgroep die daar allicht niet in thuis is. Wie een complexe zorgvraag heeft, moet bijna geschoold zijn om de juiste weg te vinden.” Het is het verschil tussen wat overheden voor ogen hebben en wat een gemeente redelijkerwijs kan verwachten van haar inwoners. Mensen die het niet meer weten, de oplossing niet meer zien of gewoon ‘moe’ zijn geworden van stroef lopend contact met de gemeente kunnen bij Irma van Beek terecht. “Ik voer met hen een vertrouwelijk gesprek dat een zorgvuldig vervolg krijgt”, aldus Van Beek. “Ik kijk waar het probleem zit, breng dit in kaart en begeleid mensen op weg.” De informatie die Van Beek verzamelt komt ten goede aan het verbeteren van het sociaal domein, stelt ze. “Het is het voorhouden van een spiegel aan de raad. Een thermometer die duidelijk maakt hoe inwoners tegen het functioneren van het sociaal domein aankijken.” Van Beek is zich ervan bewust dat zij haar waarde moet bewijzen en het vertrouwen van de inwoners van de gemeente Zuidhorn moet zien te winnen in een relatief korte periode. “Het is zaak om zo zichtbaar mogelijk te zijn”, weet ze. “En zo gewoon en benaderbaar als mogelijk is.  Ik ben Irma en sta klaar voor iedere inwoner met een vraag of een probleem. Elke inwoner mag verwachten dat er naar hem of haar geluisterd wordt en er een oplossing of duidelijk antwoord komt.” Daarbij tekent Van Beek wel aan dat het juiste antwoord niet altijd is wat mensen willen horen. “Je kan mensen niet vertellen wat je niet waar kan maken. Soms is een antwoord dus anders dan wat men wil horen. Maar het is dan in ieder geval wél duidelijk. Ik ben overtuigd van de waarde van deze functie. Het vergroot de zelfredzaamheid van de samenleving. Een samenleving die alsmaar complexer wordt, wat tot gevolg heeft dat steeds meer mensen de weg niet kunnen vinden en op zoek gaan naar een andere, onpartijdige ingang.” De sociaal ombudsvrouw dus. Voor de gemeente Zuidhorn is dat Irma van Beek die deze functie tot 31 december 2018 zal vervullen. Heeft u een probleem met de gemeente Zuidhorn aangaande het sociaal domein of een prangende vraag  op sociaal gebied waar u geen antwoord op kunt vinden? Inwoners van de gemeente kunnen doordeweeks contact met de sociaal ombudsvrouw opnemen via sociaalombudsvrouw@zuidhorn.nl of telefonisch via 06-53800811.

UIT DE KRANT

Lees ook