“Soms ben ik wel twee maanden met een beeld bezig”
Fiona Zondervan en haar fascinatie voor dierenbeelden
DEN HORN – Dieren vormen voor beeldhouwster Fiona Zondervan een onuitputtelijke bron van inspiratie. En dat is te zien in haar ruime atelier in Den Horn. Overal staan zwarte, wassen beeldjes van allerlei verschillende dieren. Achterin de werkplaats staan grotere, stenen beelden van dieren. “De meeste beelden staan nu op exposities”, vertelt ze.
De kleinere beeldjes zijn gemaakt van boetseerwas en staan uitgestald op witte planken tegen de muur. “Dit zijn de beeldjes die worden gebruikt om mallen te maken”, legt Zondervan uit. “Die mallen stuur ik dan naar een bronsgieterij in Amsterdam, waar ze worden gebruikt om de bronzen beeldjes te maken. Dan komen ze terug en leg ik er de laatste hand aan. Op dat moment zijn de beeldjes pas echt hoe ik ze bedoeld had.” Om de beeldjes bijzonder te houden laat Zondervan er niet teveel tegelijk maken. “Meestal laat ik er een stuk of 8 gieten”, legt ze uit. “Hoe minder je er laat maken, hoe bijzonderder ze zijn.”
Haar liefde voor het beeldhouwen van dieren is 27 jaar geleden ontstaan in Dierentuin Artis. Daar observeerde Zondervan de dieren en ontdekte een fascinatie voor hun doen en laten. Ze begon met tekenen en filmen van de apen, waar haar interesse zich later verspreide naar alle dieren. Ze leerde zo ook dierenbeeldhouwster Hetty Heyster kennen. Bij haar ging Zondervan een paar jaar in de leer en leerde zo het vak in de praktijk kennen.
Enthousiast loopt Zondervan door haar atelier en vertelt over de materialen, de beelden en haar werkzaamheden. “Harde steensoorten vind ik het prettigst om mee te werken, zoals marmer, Belgisch hardsteen en Turks kalksteen. Met de voorbereiding ben ik het meest tijd kwijt. Ik begin met tekenen, schetsen, filmpjes bekijken en foto’s zoeken van een bepaald dier. Pas dan begin ik met het uitzoeken van de steensoort en het maken van een beeld. Met de stenen beelden ben ik vrij lang bezig, tussen de drie weken en twee maanden. Ik kan er ook niet veel uur achter elkaar mee bezig zijn, omdat het heel zwaar werk is. Dan ga ik het op een gegeven moment voelen in mijn schouders”, lacht ze.
Buiten het atelier staat een groot, stenen blok die zo te zien nog niet helemaal af is. Behendig trekt Zondervan de grote roldeur open en loopt naar buiten. “Dit wordt een condor”, vertelt ze. Om het beeld heen staan machines waarmee ze de bewerking van het beeld doet. “Het belangrijkste vind ik dat ik de stenen en de dieren tot hun recht laat komen in mijn beelden”, legt de beeldhouwster uit. “Het is een proces, waarbij ik als het ware de dieren ‘bevrijd’ uit een blok steen. Ze zitten er al in, ze moeten er alleen nog uitgehaald worden.”
De meeste beelden van Zondervan staan op dit moment verspreid over vier verschillende exposities in Groningen, Appingedam, Amsterdam en Berlijn. Bij de expositie in Berlijn staan een aantal beelden er altijd, en soms levert Zondervan extra beelden aan. “Het ligt eraan of ze verkocht worden of niet, anders komen ze weer terug deze kant op”, vertelt ze. Momenteel zijn ook in Amsterdam, bij Galerie Petit, en Groningen, bij Ann’s Art, de exposities nog te bewonderen, waar een mix staat van stenen en bronzen beelden. “Als ik zou moeten kiezen tussen brons en steen?”, lacht Zondervan. “Ik vind het allebei geweldig, maar steen vind ik toch wel het meest bijzonder.”