Voor Joost van den Berge is de kerk een plek van gelijkwaardigheid

‘Mensen komen tot bloei wanneer ze samenkomen’

SEBALDEBUREN – Met zijn 28 jaar oogt dominee van den Berge behoorlijk standvastig. Iets meer dan drie jaar geleden werd hij benoemd tot nieuwe pionier/kerkelijk werker van de Hervormde Kerk in Sebaldeburen. Wie in zijn ogen kijkt, snapt waarom. Voor Van den Berge begon zijn reis vanuit een diepgaand verlangen om aan de rand van de kerk te pionieren. Van den Berge is ervan overtuigd dat de kerk een plek is voor ontmoeting en gelijkwaardigheid en daarmee een belangrijke sociale functie heeft: ‘Mensen ontdekken hun talenten en worden bewuster van wie ze zijn en wat ze kunnen.’

Inmiddels staat hij midden in de gemeenschap. De afgelopen jaren heeft hij samen met zijn vrouw en een team van pioniers gekeken naar waar de gemeenschap behoefte aan heeft. Dat werd al gauw duidelijk. Een dorpskamer, waar men samen kan zijn en elkaar op een laagdrempelige manier kan ontmoeten. ‘In een maatschappij waar individualisatie steeds verder toeneemt, neemt de behoefte om elkaar te ontmoeten op een offline manier juist toe’, vertelt van den Berge. We zitten samen in het knusse ingerichte Irenegebouw aan een van de lange tafels. Op een tafel tegenover ons ligt een grote stapel peren, klaar om geschild te worden. ‘Voor het kerstdiner morgen’, lacht van de Berge. Hij schenkt ons een verse kop koffie in.

De afgelopen jaren heeft van den Berge veel geleerd van de mensen met wie hij in contact kwam. ‘Leren gaat uiteraard met vallen en opstaan’, vertelt hij. ‘De leegloop binnen kerken neemt steeds verder toe. En dat is logisch, gezien alle voorvallen in het verleden en het feit dat veel mensen zich (nog steeds) niet welkom voelen. Daar wilden we verandering in aanbrengen. De kerk is juist een plek waar mensen zich welkom moeten voelen, ongeacht afkomst, interesses, gelovig of niet gelovig, politieke voorkeur, leeftijd of gender. Dat vind ik juist ook het mooie aan de kerkdiensten, jong en oud zit naast elkaar, de stratenlegger zit naast de dokter. Het is een andere manier om elkaar te ontmoeten. En mensen komen tot bloei wanneer ze samenkomen.’ Inmiddels heeft Van den Berge samen met zijn vrouw en team behoorlijk wat werk verzet de afgelopen jaren. ‘We hebben vooral gekeken naar waar de gemeenschap behoefte aan heeft. Dat betekent langs deuren, met mensen in gesprek, ook zonder bijbel. Er wordt op dit moment voornamelijk gepionierd in Stadse omgevingen, dat maakt het werken in een dorp ook zo uniek.’

Verbinden

‘Verbinden zit hem in samen dingen ondernemen, samen dingen doen’, aldus Van den Berge. Vanuit de behoeftes die er lagen is hij samen met een team van vrijwilligers en zijn vrouw, begonnen met het organiseren van een jaarlijkse kinderbijbelclub-vakantieweek. ‘Deze wordt ook doorgezet buiten de zomer om, een keer per maand is er op zondag een bijbelclub voor kinderen. Daarnaast is er de dorpskamer in het Irenegebouw, waar mensen op donderdagavond gratis samen een maaltijd kunnen gebruiken. Op vrijdag is er een koffiemoment waar mensen bij aan kunnen sluiten. Ook zijn er de verbindingsdiensten, dit zijn interactieve zondagsdiensten, waarbij mogelijke bezoekers welkom zijn en vragen kunnen stellen aan de dominee. Juist het op gang brengen van gesprekken tijdens de dienst, blijkt enorm waardevol.’ In tegenstelling tot de meeste kerken, heeft de kerk in Sebaldeburen er wat leden bijgekregen. ‘Het betreft voornamelijk mensen die al gelovig zijn. We zijn hier enorm blij mee. Waar lid worden van een kerk vroeger voornamelijk als noodzaak werd beschouwd, is het nu een keuze. We hopen dat steeds meer mensen vanuit zichzelf kiezen om naar ons toe te stappen, ongeacht twijfels of gereserveerdheid. Wij moeten als kerk daar ook zelf wat aan doen en meer naar mensen toegaan. We hebben als kerk immers best veel; we beschikken over gebouwen, mogelijkheden en materialen die we kunnen delen met elkaar. Of iemand nu gelovig of niet. Ik geloof dat Jezus op aarde is gekomen om mensen op te zoeken en om vanuit liefde contacten met mensen aan te gaan. Dat is onze inspiratie, ons uitgangspunt.’

Inmiddels komt Grietje binnengewandeld. ‘Oh ben ik te vroeg?’

‘Nee hoor, ga zitten’, zegt van den Berge. Grietje is lid van de kerk en komt vandaag in de dorpskamer helpen om de kerstmaaltijd voor morgen voor te bereiden. Zodra ze haar jas heeft opgehangen begint ze met schillen. Grietje: ‘Soms, wanneer ik een kerkdienst niet kan bijwonen, kijken we via de televisie. Via mijn telefoon kan ik het op het scherm afspelen. ‘Ja, we zijn inmiddels behoorlijk modern’, lacht van den Berge. ‘In coronatijd was dit een fantastische oplossing. We hebben besloten om het vast te houden.’

In de toekomst hoopt de dominee nog meer samenwerkingen aan te gaan met andere partijen in de omgeving. ‘We willen niet op onszelf zijn, juist niet. Samen kunnen we veel meer bereiken. Ik denk dan aan samenwerkingen met de gemeente, een dorpsvereniging, noem het maar op. De kerk hoort veel meer een plek te zijn die midden in de maatschappij staat en openstaat voor ideeën van anderen. Verder willen we de mooie ontmoetingen met mensen voortzetten. Een tijdje geleden sprak ik met een man die het leven niet meer zo zag zitten. Hij voelde zich alleen. Inmiddels komt hij wekelijks naar de dorpskamer en met plezier. Zulke ontmoetingen, daar doen we het voor. Ik hoop dat mensen ons een nieuw begin kunnen gunnen en de kerk kunnen vergeven wanneer ze zich niet welkom hebben gevoeld in het verleden. Dat er verdriet en teleurstelling heerst is logisch en begrijpelijk. We hopen samen met mensen opnieuw iets op te mogen bouwen.’

Kerknachtdienst

Iedereen die nieuwsgierig is geworden is welkom om langs te komen, bijvoorbeeld tijdens de maaltijden op donderdagen, koffiemomenten op vrijdagen of de kerknachtdienst op 24 december. Aanvang is 19.00 uur. Een aantal Oekraïense inwoners komt muziek maken, de kinderen verzorgen een toneelstuk en het Zuidema kapel komt optreden. ‘Kom dus vooral, ook voor een luisterend oor.’