“Vrijheid is niet vanzelfsprekend, vrijheid moet je voor vechten”

OPENDE – Op zaterdag 9 oktober spelen de vertellers van ‘Kom op Verhoal’ de voorstelling ‘Sporen ien Vrijheid’ in het BaronTheater te Opende. De voorstelling is gemaakt in 2020 en wordt opgevoerd naar aanleiding van 75 jaar vrijheid. Daarnaast wordt in het verhaal ook aandacht besteed aan een andere dimensie van vrijheid, die velen tijdens de coronacrisis hebben ervaren. Tijdens de voorstelling kunnen bezoekers luisteren naar zeven verhalen over de vrijheid. De verhalen worden verteld in het Westerkwartier en worden ondersteund door beelden en muziek. Ter gelegenheid van de voorstelling voelde de Streekkrant de vertellers kort aan de tand: “Wat betekent vrijheid voor jullie?”

Aafke Hoek
“Toen we begonnen met de voorbereidingen waren we gefocust op vrijheid van oorlog. Toen de coronacrisis uitbrak, hebben we echter aan den lijve ondervonden hoe je vrijheid ook kunt interpreteren, zij het een klein beetje. Deze twee verschillende vrijheden zijn namelijk niet met elkaar te vergelijken, maar in de voorstelling besteden we in een brede zin aandacht aan vrijheid. Persoonlijk vind ik dat we in een land leven waarin we alles kunnen, ook in coronatijd. Er kon namelijk ook heel veel wel. Je moet niet altijd klagen, want we ervaren zoveel vrijheid. Vrijheid betekent voor mij dat je alles mag denken en geloven wat je wilt én dat je alles mag zeggen. De vrijheid is momenteel nog alom aanwezig, maar een bepaalde polarisatie benauwt mij wel. Dat heeft onder andere te maken met de discussies rondom het vaccineren. Mensen zijn voorzichtiger geworden met dingen zeggen, omdat meningen soms lijnrecht tegenover elkaar staan. Zelf voel ik me echter zo vrij als een vogeltje”.

Antje van Bruggen
“Zelf heb ik de afgelopen periode ervaren hoe het is om je eigen vrijheid kwijt te zijn. Doordat mijn kinderen thuis zaten, kon ik niet meer mijn eigen tijd indelen. Als zij online les hadden, kon ik bijvoorbeeld niet zomaar meer stofzuigen. Ineens hingen er papiertjes op de deur: ‘Niet storen’. Vrijheid heeft voor mij daarom een andere dimensie gekregen”.

Gezinus Lambers
“Voor mij is er geen verband tussen vrijheid en corona. In het verleden, tijdens de oorlog, werd er op scherp geschoten. Dat is nu totaal niet meer aan de orde. Ik denk dat als je geboren bent in de huidige tijd en op deze plek, dat je ontzettend gelukkig mag zijn. Hier ervaren we namelijk heel veel vrijheid. De coronaperiode was lastig, maar niet onoverkomelijk. Er zijn plekken op de wereld waar vrijheid veel minder vanzelfsprekend is. In de voorstelling op 9 oktober geven alle vertellers ook hun eigen mening over vrijheid en daar mag het publiek ook wat van vinden. Het is mooi dat we in alle vrijheid naar elkaar kunnen luisteren en daar wat van mogen vinden”.

Henk Wierenga
“Nu we het coronavirus aardig onder controle hebben, kan ik weer doen wat ik wil, waar ik wil en wanneer ik wil. Dat was een half jaar geleden wel anders. Toch had ik daar al eerder over nagedacht. Ik heb tien jaar geleden een boekje gekregen, waar in stond dat de virussen onze toekomstige vijanden zijn. Daar is geen woord aan gelogen. De vrijheid die ik noem, is echter een ander soort vrijheid dan die we vijftig jaar terug kenden. Het is niet met elkaar te vergelijken. Ook de tijd na de oorlog, die ik zelf nog heb meegemaakt, was toen heel anders. We leven nu in veel meer vrijheid dan toen”.

Piet de Vries
“Ik leef hier in volledige vrijheid en spiegel dat niet aan de oorlog. Mensen doen soms moeilijk hier, terwijl we hier volop kunnen leven. We kunnen alles doen wat we willen. Dat was tijdens de oorlog niet het geval en in sommige landen kan dat nog steeds niet. We hebben hier in de coronatijd één keer een beperking gehad en vind dat we daar niet moeilijk over moeten doen”.

Hennie van der Laan
“Vrijheid betekent voor mij jezelf kunnen zijn in de wereld en een ander niet beperken. Ik vind dat je jezelf moet kunnen zijn en je eigen mening moet kunnen hebben. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor het nemen van een coronavaccinatie. Of je de prik neemt, is je eigen keus. Die keuze moet je respecteren. Ik vind dat de vrijheid voor sommige mensen nu wordt ingeperkt, door de verplichting van het coronatoegangsbewijs. Vrijheid is niet vanzelfsprekend, vrijheid moet je voor vechten. En je moet oppassen dat dat niet wordt afgenomen. Daarbij komt ook mijn Westerkwartierse karakter naar boven. Als iemand zegt je móet dit, dan zet ik mijn hakken in het zand. Ik vind dat je onder geen beding de coronamaatregelen met de Tweede Wereldoorlog mag vergelijken. ,aar als de tweespalt die er nu soms al is in onze samenleving leidt tot bordjes op de deur dat ongevaccineerden niet welkom zijn, word ik daar niet gelukkig van. Maar waar hebben we het over als we nu de situatie in Afghanistan bekijken. Door de terugkeer van de Taliban worden opnieuw mensenrechten geschonden en zijn de vrouwen weer terug bij af”.

Harke Winter
“Vrijheid is een groot goed. Tijdens de coronacrisis viel een deel van de vrijheid weg, zo ook voor mij. Ik doe bijvoorbeeld veel vrijwilligerswerk, maar kon dat tijdens de lockdown niet doen. Echter was deze inperking van de vrijheid heel anders dan tijdens de oorlog. Wij kunnen ons nog altijd vrij bewegen en dat was vroeger wel anders. Het kan zijn dat je vrijheid een beetje werd ingeperkt, maar zo erg als vijftig jaar geleden was het zeker niet”.

Rensina Dijkhuizen
“In coronatijd ben ik behoorlijk anders naar vrijheid gaan kijken. Tijdens de lockdown vond ik het een zegen dat ik een huis met een tuin heb, dat ik een goede thuiswerkplek heb en dat ik in mijn eigen omgeving een luchtje kan scheppen. Twee jaar geleden was dat geen issue en had ik daar eigenlijk nog nooit over nagedacht. Toen was er geen sprake van dat je overleggen had via Teams. Nu is dat echter wel de werkelijkheid en ik moet ook zeggen dat we daar een heel eind mee zijn gekomen. Vrijheid heeft daarmee echt een andere dimensie gekregen”.

Eelke Solle
“Vrijheid betekent voor mij dat je alles kunt doen wat je graag wilt, waarbij je anderen niet schaadt. Je moet altijd rekening houden met de ander. Daarnaast vind ik dat je te allen tijde je eigen keuzes mag maken. Dat geldt dus ook voor de coronavaccinatie. De keuze is vrijwillig, maar ik vind dat je dan ook de consequenties, zoals de coronapas, moet aanvaarden”.


Janneke de Haan is eindregisseur van de voorstelling ‘Sporen ien Vrijheid’. De vertellers vertellen hun eigen verhalen en Janneke heeft er een geheel van gemaakt. “Het belooft een geweldige voorstelling te worden”, zegt ze. “De vertellers vertellen om de beurt een verhaal en nemen elkaar daarin ook mee. Daarnaast wordt de voorstelling aan elkaar vastgepraat door een presentator, die na elk verhaal ook reflecteert en een bruggetje maakt”. Janneke kijkt terug op een mooie samenwerking met de vertellers en kijkt uit naar de voorstelling. “De vertellers vertellen stuk voor stuk prachtige verhalen over de vrijheid. In deze tijd denk ik ontzettend belangrijk”.

Vertellers ‘Kom op Verhoal’ spelen voorstelling ‘Sporen ien Vrijheid’