“Als ik moet kiezen uit geen of één school in een dorp, kies ik voor één”
Streek kreeg afgelopen jaren zes samenwerkingsscholen
GROOTEGAST – Het Westerkwartier kent al jaren een traditie met christelijk en openbaar onderwijs. Veel dorpen hebben of hadden twee scholen, sommigen zelfs drie. Dat is nu lang niet meer overal zo. De afgelopen jaren sloten scholen of gingen ze samen verder onder de titel ‘samenwerkingsschool’. In het ene dorp ging dat in goede harmonie, bij andere dorpen lag het lastig. Johan Heddema, directeur-bestuurder van Penta Primair, maakte het allemaal mee.
Inmiddels kent de regio zes samenwerkingsscholen. In de komende jaren gaan daar waarschijnlijk nog twee bijkomen. De eerste samenwerkingsschool ontstond in 2006 toen de scholen in Sebaldeburen besloten samen op te trekken. Heddema: “We zagen het leerlingenaantal op onze school dalen. We konden elkaar de tent uit concurreren, maar je moet je afvragen wat goed is voor het dorp. We konden ook afwachten en niks doen, maar samen met Henk Oosting van Westerwijs ben ik toen in gesprek gegaan.” De twee besturen kwamen er vrij snel uit; onder de noemer van een samenwerkingsschool ging het tweetal in één gebouw samen verder.
Al snel volgde de tweede school in Oostwold. Daar moest nieuwbouw gepleegd worden en was al snel duidelijk dat beide scholen in één gebouw verder zouden gaan. De stap naar een samenwerking was daarop een stuk kleiner. In de jaren daarop zouden nog meer scholen volgen. Heddema: “Van al die processen hebben we geleerd dat een nieuwe samenwerkingsschool nooit een duplicaat is van de vorige. Alles vereist een eigen aanpak waarbij we moeten inspelen op de reacties van de ouders. In Oostwold en onlangs in Noordhorn hebben de ouders zelf het initiatief genomen. Daardoor was er meteen draagvlak.” In Aduard ging het samengaan het snelst. “In april kwam de vraag en in augustus waren we al samen,” zegt hij. “Als ik moet kiezen uit geen of één school in een dorp, kies ik voor één.”
Bij al die processen is de rol van de ouders groot geweest. “In elk dorp kregen we de vraag waarom we wilden fuseren. Ouders dachten: wij zijn de grootste, die anderen komen toch wel naar ons toe. Je kunt je voorstellen dat de ouders van de grootste school anders in zo’n proces staan dan de ouders van de kleinste school.” Anders is ook de rol van grootouders en andere dorpsbewoners. “Mensen waren generaties lang gewend dat hun dorp twee scholen had. Het was de traditie van een dorp. Dat zat veel meer verankerd dan je denkt. Kinderen zijn binnen een dag aan elkaar gewend, bij ouders duurt dat wat langer en bij de grootouders het langst.”
De samenwerking in Sebaldeburen, Oostwold, Boerakker en Aduard is inmiddels een feit. De samenwerkingsscholen in Noordhorn en Kornhorn zitten eraan te komen. “Onlangs hebben we de eerste ouderavond gehouden voor de ouders van de scholen in Kornhorn en Noordwijk. Per 1 augustus gaan ze samen verder.” Wat de samenwerkingsschool hier uniek maakt, is dat de huidige scholen in verschillende dorpen staan. “Er zijn een aantal complicerende factoren, maar dat is logisch. Het allergrootste gedeelte van de kinderen uit Noordwijk gaat mee naar Kornhorn. Toch is het zo dat niet alle ouders staan te juichen, ook niet in Kornhorn.”
Of er in de komende jaren nog meer scholen samen verder gaan is niet met zekerheid te zeggen. Wel worden er gesprekken gevoerd in Oldehove en De Wilp. “Het kan snel gaan,” legt Heddema uit. “Als drie of vier gezinnen uit een dorp vertrekken waar al een kleine school staat, kan de hele situatie veranderen. Een school met 200 leerlingen kan dat opvangen, maar voor een school met 80 leerlingen is dat moeilijker.” Penta Primair laat daarom op dit moment een nieuw onderzoek uitvoeren naar de leerlingenprognoses voor het komende jaren. Voor de zomer moeten de resultaten bekend zijn.
