Bemanning Gebroeders Luden verwelkomt gasten met open armen
‘Het is eigenlijk een varend museum geworden’
LAUWERSOOG – De Vlaamse familie D’hondt is een paar dagen op vakantie in het Lauwersmeergebied. Eén van de uitjes die het gezin, vader, moeder en drie kinderen, heeft gepland is een tochtje met de Gebroeders Luden over het Lauwersmeer. De voormalige reddingsboot heeft tegenwoordig de functie van ‘varend museum’, zoals vrijwilligster Esther Toxopeus het graag mag noemen. Dit jaar wordt gevierd dat de reddingsboot vijftig jaar bestaat. En ook al is de reddingsboot niet meer in functie, bezoekers zijn er niet minder van onder de indruk dan van een échte reddingsboot.
De bemanning van vandaag bestaat uit Hans Streelman, Henk Kuilman, Robert Kuperus en Esther Toxopeus. Een gemêleerd gezelschap, afkomstig uit zowel Friesland als Groningen. ‘Onze vrijwilligers komen overal vandaan’, vertelt Esther.
‘Zelf kom ik uit Zoutkamp, maar Hans komt bijvoorbeeld uit Burgum. Wel handig om er ook Friezen bij te hebben, want als we bijvoorbeeld aanmeren in Dokkum en bezoekers uitleg willen in het Fries dan kunnen zij hen te woord staan. En dat geldt andersom voor mensen die plat Gronings spreken ook.’
Het 21 meter lange schip kent een lange geschiedenis. De naam ‘Gebroeders Luden’ komt bijvoorbeeld van het feit dat de reddingsboot bekostigd is uit een legaat van de heer J.W.A. Luden, wiens broer Hendrik in 1924 verdronk in de Noordzee. Met deze naam is de Gebroeders Luden één van de weinige schepen die een mannelijke naam draagt. ‘Aangezien een schip vrouwelijk is hebben de meeste schepen een vrouwelijke naam. Maar de Gebroeders Luden is daar een uitzondering op. En wanneer een schip eenmaal een naam draagt, dan blijft dat over het algemeen ook zo’, aldus Esther.
Vanaf 1965 was de Gebroeders Luden actief vanaf Oostmahorn. Toen in 1969 de Lauwerszee werd afgesloten verhuisde het reddingsschip naar Lauwersoog. Jarenlang voerde het schip van daaruit haar reddingsoperaties uit, tot het in 1996 verkocht werd aan de IJslandse reddingsmaatschappij. Na negen jaar op de IJslandse wateren te hebben gevaren kwam de Gebroeders Luden in 2006 terug en werd de Stichting tot Behoud van de Gebroeders Luden opgericht nadat de stichting de reddingsboot kocht van de KNRM. In de veertig jaar dat de reddingsboot dienst deed als reddingsboot werden er 967 mensen gered.
Tegenwoordig mag het schip dan ‘met pensioen’ zijn, de reddingsboot ligt echter nooit lang op dezelfde plaats in de haven. ‘We laten mensen graag zien hoe het schip er uit ziet, en maken graag vaartochten over het Lauwersmeer of bijvoorbeeld naar Engelsmanplaat. Maar ook op havenfestivals zoals die in Hamburg of Sail Amsterdam zijn we present. Dit jaar doen we voor het eerst ook Yogatochten naar Engelsmanplaat in samenwerking met MEER-IJscafé uit Lauwersoog.’ Daarnaast is de Gebroeders Luden ook beschikbaar om te huren voor verschillende doeleinden. Vaartochten in combinatie met wadlopen, een stijlvolle asverstrooiing of een doel dat zelf in te vullen is. In de zomerperiode moet de voormalige reddingsboot het echter ook erg hebben van toeristen die vaartochtjes komen maken. ‘Dan staan er vrijwilligers klaar op de reddingsboot om de bezoekers te vertellen over de geschiedenis van de boot, over de omgeving en wat zij nog maar meer willen weten. We kunnen bijvoorbeeld aanwijzen waar de zeearend broedt’, vertelt Esther. Dit jaar zijn de data voor de vaartochten vastgesteld op 28 april, 5 mei, 7, 14, 21 en 28 juli, 4, 11, 18 en 25 augustus, 1, 8, 15, 22, 29 september, 20 en 27 oktober en 3 november.
De familie Verhondt geniet gedurende de tocht met volle teugen van het Lauwersmeer. Hans Streelman neemt twee van de kinderen mee naar de slaapvertrekken in het schip, de kleine kombuis en gunt ze een kijkje vanuit het hoogst mogelijke punt aan de buitenzijde van het schip. De kinderen vinden het zichtbaar prachtig. De jongste zit in de buggy. ‘Die slaapt’, lacht Maarten D’hondt. ‘Het zal de deining zijn. We moeten hier maar eens vaker naartoe’, lacht hij.
