Uurwerk zoekt nieuwe wand
‘Toen hij overleed stond de tijd stil’
OLDEKERK – De klokkendokter, zo werd hij in de wijde omgeving genoemd. Sibbele Tjalma, werkzaam in de landbouwmechanisatie verwierf een grote lokale bekendheid met zijn allergrootste hobby: klokken maken. Reclame maken voor hemzelf deed hij nooit, maar een ieder met een kapotte klok wist hem te vinden in het voormalige kantoorpand van S. Tjalma Bv in Oldekerk. In dit pand hield hij niet alleen zijn werkplaats, maar ook zijn eigen verzameling klokken die hij bijvoorbeeld ophaalde bij klokkenmakers die er mee ophielden om zelf te repareren. In 2013 overleed de klokkendokter op 63-jarige leeftijd na een kort ziekbed aan de gevolgen van nierkanker. ‘Toen stond de tijd stil’, aldus zoon Piet Tjalma.
Piet en zijn broer Jacob werd de grote verzameling klokken en klokonderdelen toebedeeld na de dood van hun vader. Lange tijd dachten ze er over na wat ze nou eigenlijk met die klokken moesten doen. ‘We hebben het er met ons vader nooit echt over gehad. Het was hem om het even of we de klokken nou weg zouden gooien, in brand zouden steken of verkopen’, vertelt Jacob. ‘Weggooien of in brand steken was natuurlijk nooit een optie’, voegt hij daar lachend aan toe.
Nadat de broers lange tijd na hadden gedacht over een bestemming van de klokken bedachten ze een paar weken geleden dat ze een klokkenmarkt gaan organiseren. ‘Het zijn simpelweg te veel klokken om zelf iets mee te doen’, vertelt Piet. ‘De klokkenmarkt is ook met name als een soort van herinnering aan onze vader. Er kwamen vaak mensen langs in zijn werkplaats, hij stond altijd klaar voor een praatje. Veel mensen hebben goede herinneringen aan hem, en de markt is dus ook een beetje om herinneringen op te halen’.
Alle klokken die de klokkendokter verzamelde zijn te koop. En dat zijn er een heleboel. ‘Er zijn ongeveer tweehonderd klokken die ook echt werken waaronder een aantal hele bijzondere exemplaren. Daarnaast zijn er ook nog klokken die we nog niet aan de praat hebben gekregen. Die wilde hij nog een opknappen, maar dat is er jammer genoeg niet van gekomen. Ik denk dat daar ook zo’n tweehonderd van zijn’, aldus Piet.
Naast de honderden uurwerken is er ook nog een grote verzameling aan onderdelen: tandwieltjes, gewichten, wijzerplaten en werkboeken, wat ook te koop wordt aangeboden. Het gereedschap waar de klokkendokter mee werkte is niet per sé te koop. ‘Wij zijn zelf ook handige jongens, dat kunnen we zelf nog wel eens gebruiken’, lacht Jacob.
Zelf hebben Jacob en Piet niet veel verstand van klokken. ‘We hielden ons niet zo bezig met ons vader zijn hobby. Dat was echt zijn hobby. Nu hij er niet meer is, en wij druk bezig zijn met de boel te sorteren voor de klokkenmarkt beginnen we wel te begrijpen wat hij hier zo leuk aan vond. Eén voor één kijken we of de klokken werken. Soms hoeft er alleen maar een gewichtje aan gehangen worden en dan doet hij het weer. Dat geeft zo’n kick, dan staan we er echt bij te juichen!’ De broers halen er veel genoegdoening uit om bezig te zijn met de nalatenschap van hun vader. ‘We zijn sinds een paar weken iedere zaterdag bezig met de klokken, en beleven daar ook ontzettend veel plezier aan. Het doet ons goed om er mee bezig te zijn’, vertelt Piet. Of de klokken bewaren dan toch niet een optie is? ‘Nee, absoluut niet. Als je zo’n hobby wilt beginnen moet je mooi bij één klok beginnen, en niet direct bij vierhonderd. Maar het staat niet in de brand dat de klokken snel weg moeten. Weggeven kan altijd nog. We vragen er wel een eerlijke prijs voor, al zal dat niet altijd de hoofdprijs zijn. We hopen met name dat de markt een gezellige dag wordt en dat mensen die misschien altijd al een bepaalde klok van ons vader hadden willen kopen daar nu de kans voor krijgen. Mijn vader verkocht namelijk helemaal niks’, vertelt Piet. Wat de broers denken dat hun vader van de klokkenmarkt zou vinden? ‘Ik denk dat hij de eerste zaterdag dat wij hier bezig waren ons zou hebben vervloekt, omdat we aan zijn spullen zaten. Maar daarna denk ik dat hij het juist wel mooi zou hebben gevonden, omdat we ervoor zorgen dat zijn klokken een tweede leven krijgen, een nieuwe wand om aan te hangen. Bovendien was hij een man van gezelschap. Zo’n markt zou hij heel leuk vinden. De markt wordt echt ter ere van hem’.
Tussen de klokken zitten een heleboel bijzondere, zoals Friese klokken, een grote staande klok met originele kast, Zaanse klokken, Comtoise klokken, bullseye klokken en een stuk of vijfentwintig koekoeksklokken. Onder die koekoeksklokken is ook een Russische. ‘Deze is de minst mooie van het stel, maar eigenlijk is deze van lelijkheid juist ontzettend mooi’, aldus Jacob. Jacob en Piet hebben bij hun waardebepaling van de klokken hulp gehad van Juwelier Van der Ark in Zuidhorn. ‘Onze vader maakte veel in opdracht voor deze juwelier. Zij doen op deze manier graag wat terug, en daar zijn we heel blij mee’.
De klokkenmarkt wordt gehouden op 29 november aan de Langewolderweg 36 in Oldekerk. Op Facebook is een pagina gemaakt onder de naam ‘Klokkenmarkt’ waarop een groot deel van het aanbod te zien is.
