Van Terra naar Ghana voor Edukans en kinderrechten

Afbeelding
voorpagina groningen
“Op een sportveld speelt huidskleur geen rol”
OLDEKERK – Een voorjaarsvakantie is altijd leuk. Maar weinig mensen kunnen zeggen dat ze zo’n boeiende vakantie hebben gehad als Judith Allersma en Krista Janssen. Eerstgenoemde is docent van AOC Terra in Oldekerk, waar laatstgenoemde dit jaar haar diploma hoopt te halen. Samen met 38 andere leerlingen en 15 docenten van middelbare scholen uit heel Nederland deden zij mee aan het uitwisselingsproject Edukans Going Global. “Een unieke kans om eens te kijken naar hoe Afrika is en hoe het er daar aan toe gaat”, blikt Krista terug op haar grote avontuur in Ghana.
Terug naar het begin. Edukans bouwt als organisatie aan een wereld waarin onderwijs voor iedereen toegankelijk is. Een ideaal waar vooral in ontwikkelingslanden nog veel werk te verstouwen is. Daarom heeft Edukans een project opgezet waarbij leerlingen en leerkrachten uit Nederland naar deze landen -waaronder Ghana- vertrekken om daar kennis uit te wisselen. “Vooral dat uitwisselen is belangrijk”, ondervond Judith Allersma. “Je gaat daarheen met het idee dat je van alles mee moet nemen en daar achter gaat laten. Dat het eenrichtingsverkeer is. Maar dat is dus niet het geval. Andersom valt er ook veel te leren, misschien nog wel meer dan zij van ons kunnen leren.” Judith duidt daarbij vooral op omgang en menselijkheid. Een vorm van respect, verduidelijkt Krista. “Natuurlijk hebben ze qua onderwijs nog stappen te maken, maar denken dat we daar alles moeten veranderen is typisch onze Westerse arrogantie.” Beiden hebben het met eigen ogen kunnen aanschouwen. “Het project houdt in dat leerlingen naar een ontwikkelingsland gaan, daar een week optrekken met een buddy, een leeftijdsgenootje, en daar verslag van doen”, aldus Krista. “Dit jaar met als centraal thema ‘kinderrechten’. In aanloop naar de reis krijg je een kennismakingsweekend met je reisgenoten en een studiedag waarop je wegwijs wordt gemaakt in redactiewerkzaamheden. Je leert schrijven, fotograferen en filmen om dat vervolgens op plek van bestemming ook te gaan doen.” Gedurende de week wordt er van de leerlingen verwacht dat zij het thuisfront via een speciale actiewebsite op de hoogte houden van hun belevenissen middels geschreven blogs en video-vlogs. Krista: “Men kan ons volgen en op de website ook doneren aan Edukans. Dat geld wordt dan weer geïnvesteerd op de plaatsen waar beter onderwijs het hardste nodig is.” Ook worden de jonge reizigers aangemoedigd om na terugkeer in eigen land een presentatie te ontwikkelen waarmee zij nieuwe leerlingen werven voor een soortgelijke reis, waardoor Edukans onder de aandacht blijft. “Zo is dat mij ook overkomen”, aldus Krista. “Lars, een drie jaar oudere leerling van een andere school, gaf een presentatie op onze school over zijn ervaringen. Daar ik meteen enthousiast over. Dat wilde ik ook wel.” Uiteraard moet je als leerling van het voortgezet onderwijs dan nog wel langs je ouders, “maar zij vonden het geen probleem”, weet Krista. Judith werd vervolgens gevraagd door Els de Ruyter die haar namens Edukans vroeg het docententeam te versterken. “Het was een hele belevenis”, blikt Judith terug op het hele project. “Dat begint al op eigen bodem als andere leerlingen aanvullende acties organiseren om meer geld op te halen. Er zijn hier pizzapunten verkocht in de kantine, flessen verzameld en ingeleverd en we hebben een kerstmarkt gehouden. Allemaal acties die vanuit de leerlingen zelf zijn gekomen. Dat moedigen we als school zeker aan en ik ben er als docent ook zeer trots op.”
Ghana zelf was vooral erg warm, grapt Krista over haar eerste kennismaking met Afrika. “Zonder gekheid, je komt terecht in een wereld met minder luxe, met een andere cultuur, maar vooral ook met veel meer respect. Meer respect voor ouderen, voor leraren en voor anderen.” Eenmaal aangekomen maakte Krista kennis met haar buddy voor de week. Samen met een andere tweetal werden zij uitgedaagd om mee te doen aan de activiteiten en deze goed te volbrengen. “Zo raak je ook met elkaar in gesprek”, weet ze. “Over kinderrechten, dat centraal stond. En vandaaruit over onder meer onderwijs, religie en het leven op een andere continent.” Activiteiten die verbinden en gesprekken waaruit ook zeker de verschillen naar voren komen, stelt Krista vast. “Het respect is enorm op veel vlakken. Maar niet tussen jongens en meisjes. Ik had een jongen als buddy en voor mij, als Nederlandse gast, kon hij nog wel respect opbrengen. Ghanese meisjes liet hij echter niet uitspreken. Hun mening deed er niet toe.” Ook dat was een onderwerp van gesprek, zo legt Krista uit. “Later in de week verbeterde hij zijn gedrag. Maar of hij dat blijvend heeft aangepast? Vast niet.” Echter, ook dat is cultuur en het verschil tussen een leven in Europa of op het Afrikaanse continent. Leerzaam was het zeker, vindt ze. “Hoe kinderen daar met hun ouders en docenten omgaan is iets waar wij hier nog iets van kunnen leren.” Leren deed Judith, als onderdeel van het docententeam. Bewegingsonderwijs is haar specialisatie, dus vreemd is het niet dat zij de gezamenlijke sportmiddag als hoogtepunt van de reis noemt. Judith: “Het was mooi om de blijdschap van zowel de Ghanese als de Nederlandse kinderen te aanschouwen. Dan zie je dat huidskleur en afkomst voor even helemaal niet uitmaakt. Op het sportveld spreekt iedereen dezelfde taal.” Daarnaast kwam ook Judith tot nieuwe inzichten. “Ik heb geleerd dat het allemaal simpeler kan en dat wij het ons hier allemaal wel heel erg moeilijk maken. Daar werken ze met vier oude laptops. Eén kind werkt op de laptop, terwijl meerdere kinderen daaromheen staan te kijken en van elkaar leren.” Volleyballen met honderd kinderen tegelijk tijdens een sportles was wat aan de ambitieuze kant, stelt Judith, “maar daarvoor zijn we dan ook naar Abeitu, Ghana gegaan. Om kennis uit te wisselen en wat achter te laten. In ons geval hebben we ballen en hesjes meegenomen, waar de leraar sport een nieuw bewegingsprogramma mee heeft kunnen maken. Overigens denk ik meer meegenomen te hebben uit Afrika dan dat ik meegebracht heb. Als Westerling hebben wij het idee dat we van alles naar die ‘arme’ mensen mee moeten nemen. In de praktijk is het eerder andersom. Wij kunnen ontzettend veel van hun opsteken. Hier moet altijd alles maar groter, beter en meer. Daar zijn ze nog tevreden met hetgeen dat ze hebben. En dat hoeft helemaal niet veel te zijn.”
Judith is teruggekomen van haar derde reis naar Afrika. “Een mooi continent met mooie mensen.” Voor Krista ligt er een schone taak te wachten. Zij mag Lars opvolgen. De jongeman die haar enthousiast heeft gemaakt voor het Edukans-project. Krista is druk bezig met het maken van haar presentatie die de groep leerlingen onder haar moet bewegen om deel te nemen aan het project en ook op reis te gaan om kennis uit te wisselen en het onderwijs wereldwijd een beetje beter te maken.

UIT DE KRANT

Lees ook