Klompenmuseum Noordbergum
(On)genode gast
Datum: 16 april
Tijd: 15.30
In Noordoost Friesland is men trots op de klompen van Scherjon. Zo trots zelfs, dat er in Noordbergum een straat naar de vorig jaar overleden klompenmaker Eelke Scherjon vernoemd gaat worden. Klompen van Scherjon zijn niet alleen van groot historisch belang, zij hebben ook nog eens Friesland en met name Noordbergum wereldwijd op de kaart gezet. Inmiddels is de zesde generatie Scherjon bezig binnen het bedrijf. In de klompenmakerij in Noordbergum worden nog dagelijks klompen gemaakt, en dat is vrij uniek. Naast de klompenmakerij is er aan de Dr. Ypeylaan ook het Klompenmuseum gevestigd. En wat is er nou leuker dan op een woensdagmiddag even een museum bezoeken in eigen omgeving?
Een aanrader voor een ieder die geen 15 euro overheeft voor het Rijksmuseum maar wel graag eens cultuur wil snuiven. Voor slechts 2,50 ben je er al binnen.
Goed, eerlijk is eerlijk, in het Rijksmuseum in Amsterdam kan je voor die 15 euro misschien wel de hele dag door het museum struinen. Dat zal in het Klompenmuseum niet lukken. Het is niet een groot museum. Er een uur voor uittrekken is meer dan genoeg. Maar de ruimte waarin het zich bevindt is alleen al de moeite waard om eens goed aandacht aan te besteden. In tegenstelling tot wat de (On)genode gast dacht, dat het een oude school betrof, betreft het een voormalig armenhuis, waar vanaf 1843 de armen uit de omgeving onderdak vonden. In de tussentijd is het gebouw in vlammen opgegaan en vervolgens opnieuw opgebouwd. In 1960 werd het gebouw aangekocht door het klompenbedrijf, en sindsdien is de werkplaats in het gebouw gevestigd. Ondanks aanpassingen in het gebouw ten behoeve aan het bedrijf zijn er nog veel originele elementen van het armenhuis in het gebouw te herkennen.
De ingang van het museum is in de winkel, waar de klompen worden verkocht die in eigen fabriek gemaakt worden. In de eerste ruimte wordt de geschiedenis van de klomp beschreven, en worden een aantal kunstwerken getoond waarop te zien was dat men al in de vroege eeuwen na Christus op klompen rondliep. In een etalage worden verschillende modellen klompen getoond. Wanneer je door de lange hal naar de volgende museumruimte loopt, en aan de wanden de gereedschappen aanschouwt waarmee men vroeger klompen maakte, voel je de trillingen van de werkzaamheden in de werkplaats en hoor je de machines daar hun werk doen. Het maakt dat je net even dat beetje meer beleving voelt bij wat je ziet aan de muur. In de grotere museumruimte is een film te zien, waarop je het gehele proces van het maken van een klomp kan zien.
Verder zijn er in de ruimte verschillende toepassingen van de klomp te zien. Klompen die lijken op laarzen, klompen gemaakt voor bijzondere gelegenheden en zelfs klompen gemaakt door het bekende Nederlandse ontwerpersduo Viktor en Rolf. Verder worden er verschillende streekklompen getoond. In vroegere jaren had iedere Friese streek zijn eigen klompmaker, met ieder een eigen stijl. Veel van deze klompenmakers zijn er door de jaren heen mee opgehouden, Scherjon hield altijd stand. Daardoor zijn vele modellen klompen niet meer verkrijgbaar. Op de bovenverdieping in het museum is nog een bijzondere expositie te vinden. In vroegere jaren kwamen de samenstellers van de collectie aan hun exemplaren door markten en antiekzaakjes door te struinen. Tegenwoordig kan dat allemaal via internet. De expositie heet dan ook ‘Internetklompen’, met daarin bijzondere klompenmodellen van over de hele wereld, gekocht via het ineternet. Wat te denken van Chinese klompen of schoeisel van Afghaanse komaf?
