’t Brommelwyfke presenteert de eerste bramen in Jistrum

‘De eerste bramen van het seizoen smaken heerlijk’

JISTRUM – Vrijdagmiddag 16 augustus, het zonnetje schijnt in het pittoreske Jistrum, een klein dorp in de Noardlike Fryske Wâlden. Zo’n vijftig mensen genieten bij minicamping De Flintertún gezamenlijk in het zonnetje van koffie en een vers bramengebakje. Nadat de laatste hapjes zijn weggewerkt loopt het gezelschap naar een plek waar de eerste bramen van het seizoen officieel worden aangeboden aan iemand uit de streek. Op welke plek dit gebeurt is voor de meeste mensen nog een verrassing. ‘We weten wel dat het op een weiland plaatsvindt,’ zegt één van de deelneemsters, ‘en dat het door een bijzonder iemand wordt uitgereikt.’

Eenmaal aangekomen op de plaats van bestemming - een klein stukje weiland met pas gemaaid gras en omgeven door hoge bomen - komt er een bokkenkar aangereden. Achter op de kar zit een excentrieke dame, een soort sprookjesfiguur met een lange jurk en een grote hoed versierd met bladeren van een bramenstruik. Dit blijkt het ‘Brommelwyfke’ te zijn, een personage dat wordt neergezet door actrice en verhalenverteller Hilly Harms, afkomstig uit het dorp zelf. Het personage is dit jaar in het leven geroepen: ‘Ik ben dit jaar geboren,’ introduceert het Brommelwyfke zichzelf bij de kinderen die haar nieuwsgierig volgen.

Het Brommelwyfke vertelt de kinderen en hun ouders een prachtig verhaal over de bramen en waarom de struiken doorns hebben. Zowel kinderen als ouders luisteren aandachtig. De bramenstruiken, die een onderbegroeiing zijn van de boomwallen, deden vroeger dienst als veekering. ‘De moderne boeren van tegenwoordig gebruiken natuurlijk vaak hekwerk om het vee op de weide te houden, dus in dat opzicht zijn de bramenstruiken niet meer noodzakelijk. Maar we willen graag dat dit stukje natuurlijke begroeiing behouden blijft,’ vertelt één van de deelneemsters.

‘Eén van de belangrijkste doeleinden van het Brommels, het bramenfestijn dat komend weekend weer plaatsvindt, is dan ook dat mensen genieten van het mooie landschap van de Noardlike Fryske Wâlden,’ zegt Marjan Vroom van de organisatie. De bramenstruiken groeien rondom de kleine weilandjes, tussen de bomen. ‘Het plukken van de vruchten is een mooie manier om het landschap te beleven.’ Op acht locaties kunnen de deelnemers het boerenland in om de bramen te plukken, een aantal boeren hebben speciaal voor dit festijn hun landschap opengesteld. Rondom het plukken van de bramen zijn aansluitend activiteiten georganiseerd zoals siroop, likeur en jam maken.

Voordat de kinderen deze dag eindelijk zelf aan de slag mogen, worden de eerste bramen van dit jaar aangeboden aan Henk van der Boon, een moderne boer die bijzondere resultaten voor het landschap heeft geboekt. ‘Van der Boon is een moderne boer met een gezond melkveebedrijf,’ vertelt de Vroom, ‘desondanks slaagt hij erin om het landschap te behouden.’ Zo broedt de zeldzame Grauwe Klauwier op zijn grond en groeien er zelfs orchideeën op zijn land. Vanwege deze resultaten heeft hij de eer de eerste bramen van het seizoen te mogen proeven: ‘Ze smaken heerlijk,’ zegt van der Boon lachend.

In 2012 werd het Brommels voor het eerst gehouden en vanaf dat moment was er een nieuwe traditie geboren. Er staan dit jaar weer vele activiteiten in verschillende dorpen op het programma. In Noardburgum kan men zowel zaterdag als zondag rondom de Pingo terecht voor activiteiten als schminken en bramensiroop maken. In de fruitpluktuin kan men een smoothie maken van het eigengeplukte fruit. In Burgum wordt tussen 11.00 en 17.00 uur een culinaire markt georganiseerd. Proef bramenjam of bramenwijn en maak kennis met ’t Brommelwyfke die ook nog langskomt. In Eastermar kan men onder begeleiding van een gids plukroutes lopen. Ze staan te wachten bij Paviljoen de Leijen, De Zandloper en Rij- en Mencentrum Heechsân. In Jistrum wordt bij B&B de Coulisse een Open Tuin georganiseerd. De Spitkeet in Harkema organiseert tussen 9.00 en 14.00 uur diverse fiets- en wandeltochten.